Γρηγόριος Μαρασλής (1831-1907): εθνικός ευεργέτης και μαικήνας.
Ο Γρηγόριος Γ. Μαρασλής, εθνικός ευεργέτης και μαικήνας γεννήθηκε στην Οδησσό το 1831. Μετά την αποφοίτησή του από το Λύκειο Ρισελιέ έκανε καριέρα στη δημόσια διοίκηση με επιστέγασμα την εκλογή του ως δημάρχου της Οδησσού το 1878. Παρέμεινε σ΄ αυτό το αξίωμα έως το 1895. Δεκαεπτά χρόνια της ζωής του, από αυτό το υψηλό αξίωμα, τα αφιέρωσε στην υπηρεσία της πόλης αναμορφώνοντας και στολίζοντάς της με την κατασκευή σημαντικών δημόσιων κτιρίων. Το δημοτικό μικροβιολογικό εργαστήριο, το μουσείο καλών τεχνών, ο βοτανικός κήπος, τα δημοτικά εκπαιδευτήρια, το πτωχοκομείο, το γηροκομείο, το εστιατόριο των ορφανών παιδιών, το δημοτικό «άσυλο ύπνου» και πολλά άλλα είναι μερικά που πραγματοποίησε κατά τη διάρκεια της δημαρχίας του με δικά του έξοδα. Στην Οδησσό ακόμα έφτιαξε τη βιβλιοθήκη Μαρασλή, από την οποία εκδίδονταν έργα επιστημονικά και λαογραφικά ξένων και Ελλήνων συγγραφέων. Με την επιμέλεια του Χατζηκώστα και του καθηγητή Αναστ. Μάλτου εκδόθησαν 118 συγγράμματα. Με βάση αυτά γράφτηκαν «Αι Παροιμίαι» και «Παραδόσεις» από το Ν. Γ. Πολίτη, τα «Νομίσματα του κράτους των Πτολεμαίων» του Ι. Σβορώνου, τα «Άπαντα» του Βαλαωρίτη, τα «Ανάλεκτα» του Άγγελου Βλάχου κ.ά. Στα έργα που εξελληνίστηκαν ανήκουν: «Η Ιστορία της Ελλάδας» των Κούρτιου – Λάμπρου, «Γενική Παθολογία» του Ποδβισότσκι, «Ιστορία της Ελληνικής Λογοτεχνίας» και πολλά άλλα.
Λάτρης της επιστήμης και των τεχνών, βιβλιόφιλος, ξεχώρισε για τις αγαθοεργίες του, τη φιλανθρωπία του και τις δωρεές του. Η ευεργετική και κοινωνική διάσταση του έργου του μέχρι σήμερα παραμένει ανεκτίμητη.
Ισόβιος πρόεδρος της Ελληνικής Αγαθοεργού Κοινότητος Οδησσού, συνετέλεσε ώστε η ελληνική παροικία να μπορεί να προσφέρει τα μέγιστα για την εξυπηρέτηση των αναγκών των Ελλήνων πάροικων. Πρόσφερε στην κοινότητα το σπίτι του πατέρα του «το σπίτι της Φιλικής Εταιρείας», το γηροκομείο της Κοινότητας, ένα ακίνητο στην οδό Πούσκιν και πολλές χορηγίες στην ελληνική εκκλησία της Αγίας Τριάδας. Με χρήματα του Μαρασλή και εκτός συνόρων Ρωσίας χτίστηκαν πέντε εκπαιδευτικά ιδρύματα στην Ελλάδα, στη Βουλγαρία και Κωνσταντινούπολη: το Μαράσλειο διδασκαλείο Αθηνών, το Ορφανοτροφείο Κέρκυρας, τη Μαράσλειο Σχολή της Φιλιππούπολης, το Μαράσλειο Ελληνικό και Πρακτικό Εμπορικό Λύκειο της Θεσσαλονίκης και άλλες πολλές δωρεές με επιστέγασμα την ίδρυση της «Βιβλιοθήκης Μαρασλή».
Για την πολυσχιδή δημόσια και κοινωνική του δραστηριότητα, τόσο κατά τη διάρκεια της θητείας του ως Δημάρχου όσο και μεταγενέστερα, τιμήθηκε με τις ανώτερες διακρίσεις της Ρωσίας, της Ελλάδας, της Ιταλίας, της Γαλλίας, της Σερβίας, του Μαυροβουνίου, της Τουρκίας, του Βασιλείου του Σιάμ κ.ά.
Πέθανε την 1η Μαΐου του 1907 και ετάφη στην αυλή της εκκλησίας της Αγίας Τριάδας στην Οδησσό.
Χρονολόγιο Γρ. Μαρασλή
1831 |
Γεννιέται στην Οδησσό ο Γρηγόριος Γρηγορίου Μαρασλής, γιος του Γρηγορίου Ιωάννου Μαρασλή. |
1850 |
Ο Γρ. Γρ. Μαρασλής αποφοιτεί από το λύκειο Ρισελιέ της Οδησσού. Οι βιογράφοι του αναφέρουν ότι μετά την αποφοίτησή του πήγε για «ανώτερες σπουδές» στο Παρίσι. Δεν διευκρινίζεται ποιες ακριβώς, αλλά αναφέρεται ότι αυτές ήταν γενικές. |
1851 |
Θάνατος του πατέρα του. |
1867-1873 |
Εργάζεται πρώτα ως ανώτερος δημόσιος υπάλληλος και ύστερα ως ανώτερος υπάλληλος του Δήμου Οδησσού. |
1873-1877 |
Γίνεται δημοτικός σύμβουλος και παράλληλα επιστατεί στις επιχειρήσεις του πατέρα του. |
1878 |
Εκλέγεται δήμαρχος Οδησσού. Στη θέση αυτή παρέμεινε επί τέσσερις τετραετίες. Η θητεία του στη θέση του δημάρχου Οδησσού, υπήρξε καρποφόρα και δημιουργική. Ρωσικές και ελληνικές πηγές αναφέρουν ότι την εποχή εκείνη, η Οδησσός μεταβλήθηκε σε εργοτάξιο υλικής και πνευματικής αναδημιουργίας. |
1880 |
Χτίζεται η «Δημοτική Βιβλιοθήκη» της Οδησσού και λειτουργεί με περίπου 20.000 τόμους βιβλίων. Η δαπάνη της ανεγέρσεως του στοίχισε το ποσόν των 30.000 ρουβλιών της εποχής. |
1894 |
Ανέγερση του «Δημοτικού Μικροβιολογικού Εργαστηρίου», το οποίο χτίστηκε στο δυτικό τμήμα της πόλεως με δικά του έξοδα. |
1895 |
Αποχωρεί για λόγους υγείας από την δημαρχία. |
1897 |
Ιδρύει οργανισμό με την επωνυμία «Βιβλιοθήκη Μαρασλή». Κύριος σκοπός του οργανισμού ήταν η μετάφραση στην ελληνική γλώσσα επιστημονικών κλασικών συγγραμμάτων από άλλες γλώσσες. |
1903 (31 Μαΐου) |
Εγκαινιάζεται στην Αθήνα η Διεθνής Έκθεση των Αθηνών, η πρώτη «Διεθνής Έκθεση» στον νέο ελλαδικό χώρο. Επίτιμος πρόεδρός της είναι ο Μαρασλής. |
1905 |
Παντρεύεται με «ευγενή Ρωσίδα», αλλά δεν αποκτούν απογόνους. |
1905 (5 Νοεμβρίου) |
Εγκαινιάζεται το «Μαράσλειο Διδασκαλείο Αθηνών». Καλύπτει τα έξοδα της δαπάνης της ανεγέρσεως του κτιρίου και του εξοπλισμού του. |
1907 |
Ταξιδεύει στη Νίκαια της Γαλλίας για θεραπεία, διότι πάσχει από αρθρίτιδα και ποδάγρα. Το ταξίδι αυτό, που το έκανε κάθε χρόνο, έμελλε να είναι το τελευταίο. Εκεί στη Νίκαια υπέστη ημιπληγία. Όταν επέστρεψε στην Οδησσό, τις τελευταίες ημέρες του Απριλίου του ιδίου έτους, ήταν έκδηλο ότι δεν θα ζούσε. |
1907 (1η Μαΐου) |
Θάνατος, «πιθανώς εκ συγκοπής της καρδίας». Η απώλειά του, συγκίνησε τον κόσμο της Οδησσού και της Αθήνας. Η σορός του ετάφη στον ελληνικό ναό της Αγίας Τριάδος της Οδησσού. |
Πηγές
-
Εφημερίδα «Ημερησία» ένθετο αφιέρωμα στον Γρ. Μαρασλή
Σχολιάστε